تعریف آتش _ آتش نتیجه یک واکنش شیمیایی است که معموالا میان اکسیژن و یک نوع سوخت اتفاق می افتد؛ البته تنها احاطه یک ماده سوختنی به وسیله اکسیژن ، سبب آتش گرفتن آن نمی شود

بلکه برای این که واکنش احتراق اتفاق بیفتد باید ماده سوختنی به حدی گرم شود که به دمای احتراق خود برسد (شارژ کپسول آتش نشانی)

در گذشته وجود سه عامل سوختنی ، اکسیژن و گرمای را برای تولید آتش لازم می دانستند . اما امروزه عامل واکنش های زنجیره ای به عنوان عامل چهارم برای تولید و گسترش آتش شناسایی می شود .

این عامل در اثر تغییر حالت مدوام و ترکیب مکرر آن با اکسیژن موجب تداوم سوختن می شود .جهت برطرف نمودن این عامل مواردی با خاصیت ترکیب پذیری بالا مثل بی کربنات پتاسم و مونو فسفات امونیم استفاده شده ، این مواد مانع از ترکیب رادیکالهای آزاد سوخت با اکسیژن می شود .

به اینجا میرسیم که ایا انفجار و احتراق با هم تفاوت دارند .تفاوت انفجار و احتراق ناشی از انرژی حاصله نیست بلکه تفاوت این دو در سرعت آزاد شدن انرژی است . استفاده از تجهیزات ایمنی می تواند خسارت ها را کاهش دهد .

با ایمن عارفی در این مقاله همراه باشید و لذت ببرید.

انواع مواد قابل اشتعال

بطور کلی انواع مواد سوختنی و قابل اشتعال که در زندگی روزمره با آنها مواجه هستید عبارتند از:

۱ مواد سوختنی جامد ) مانند چوب، پارچه،لاستیک و( …

۲ مواد سوختنی مایع ( مانند فراورده های نفتی، الکلها و …)

۳ مواد سوختنی گازی ( مانند انواع گازهای قابل اشتعال مثل بوتان، متان، استلین و … ) (تعریف آتش)

طبقه بندی آتش

 آتش بسته به نوع عامل ایجاد و سوختن مواد در شش گروه به شکل زیر طبقه بندی می شود: (شارژ کپسول آتش نشانی)

الف ) آتش سوزی گروه جامدات یا مواد خشک ( طبقه ( A به آتش سوزی موادی گفته می شودکه بعد از سوختن از خود خاکستر باقی می گذارند و با آب نیز واکنش شیمیایی خطرناکی ندارند. مانند: چوب ، کاغذ، الستیک ، حبوبات، غالت ، پلاستیک، پارچه و…

ب)آتش سوزی مایعات قابل اشتعال (طبقهB)

ج ) آتش سوزی برق (طبقهC) : آتش سوزی لوازم وتاسیسات برقی

د ) آتش سوزی فلزات قابل اشتعال (طبقه D): بعضی ازاین فلزات مثل منیزیم،تیتانیوم،سدیم و… می باشند.

ه )گازهای قابل اشتعال : انواع گازهای قابل اشتعال مثل بوتان، متان، استلین و …

نکته

• درصورتیکه میزان نشت گاز ٪۱۵ حجم فضای باز برسد انفجار رخ خواهد داد و این میزان برای فضاهای بسته۱-۱۰ %می باشد.
• درصورتی که گاز در مخزن باشد اگرآتش سوزی رخ دهد به روش عملیات سدکردن و خنک کردن، آن هم در مراحل اولیه و قبل از داغ شدن مخزن،تحت کنترل درمی آید.
• باتوجه به خطر انفجار در حریق گازها، لذا پیشگیری از بروز آتش سوزی به مراتب مهم تراز مبارزه با آن است گاهی خطرخاموش کردن آتش گازها ازادامه آتش سوزی به مراتب بیشتراست .
• درصورتی که آتش سوزی ازسیلندرگاز باشد بستن شیر گاز توام با سردکردن بوسیله آب توصیه می شود.
• احساس بوی گاز در راهروها نشانگر تراکم بیشتر گاز در اتاقها و خطر انفجار است.

آتش چیست

آتش انرژی گرمایی و نور است که هنگام واکنش شیمیایی آزاد می‌شود و حاصل سوختن یا احتراق ماده ی سوختنی می‌باشد. (تعریف آتش)

آتش دارای زبانه و گرما و روشنایی است و بسته به ماده‌ای که آتش گرفته است، رنگ شعله‌ها و شدت یا اندازه زبانه‌های آن متفاوت است. کوچک‌ترین شکل آتش شعله نام دارد. (شارژ کپسول آتش نشانی)

بروز آتش نتیجه یک واکنش شیمیایی است که معموالا میان اکسیژن و یک نوع سوخت اتفاق می افتد؛ البته تنها احاطه یک ماده سوختنی به وسیله اکسیژن ،

سبب آتش گرفتن آن نمی شود، بلکه برای این که واکنش احتراق اتفاق بیفتد باید ماده سوختنی به حدی گرم شود که به دمای احتراق خود برسد.

ایمنی

به‌دلیل آسیب‌پذیر بودن انسان در برابر آتش یا دود آن، از گذشته کارهای زیادی برای افزایش ایمنی در برابر آتش و جلوگیری از به وجود آمدن ناخواسته آن صورت گرفته‌ است.

یکی از راه‌ های کلی جلوگیری به وجود آمدن مثلث آتش است؛ مثلث آتش شامل اکسیژن، سوخت، حرارت و واکنش‌ های زنجیره‌ ای است.

در گذشته عامل واکنش‌ های زنجیرهای ناشناخته بود اما امروزه با درک اینکه واکنش‌ های زنجیره‌ ای نیز یکی از عوامل تأثیرگذار در تولید آتش است آن را به عنوان عامل چهارم می‌شناسند.

جهت برطرف نمودن این عامل از موادی با خاصیت ترکیب پذیری بالا مثل بی کربنات پتاسیم و مونو فسفات آمونیم استفاده شده این مواد مانع از ترکیب رادیکال‌های آزاد سوخت با اکسیژن می‌شوند. واکنش‌های زنجیره ای سوختن بیشتر در موادی که پایه کربنی دارند اتفاق میفتد.

سرعت سوختن

سرعت سوختن و گسترش شعله در مواد مختلف متفاوت است. بطور کلی انواع مواد سوختنی و قابل اشتعال که در زندگی روزمره با آنها مواجه هستید عبارتنداز:

۱- مواد سوختنی جامد مانند چوب، پارچه،لاستیک (تعریف آتش)
۲- مواد سوختنی مایع مانند فراورده های نفتی، الکل ها (شارژ کپسول آتش نشانی)
۳- مواد سوختنی گازی مانند انواع گازهای قابل اشتعال مثل بوتان، متان، استلین و …

تفاوت انفجار و آتش

تفاوت انفجار و احتراق ناشی از انرژی حاصله نیست بلکه تفاوت این دو در سرعت آزاد شدن انرژی است.