دسته بندی کالاها در انبارها طبق ضوابط
دسته بندی کالاها در انبارها _ برای دستیابی به ایمنی کافی در انبارهای صنعتی بخصوص وقتی که درآنها مواد آتشزا و یا کالاهای مخاطره آمیز نگهداری می شود (کپسول آتش نشانی مناسب منزل)
و همچنین برای بکارگیری تاکتیکهای موثر در مهار آتش سوزیهای آنها ، لازم است با شناسائی ویژگی های خطرزائی کالاها در حمل ونقل و نگهداری که چیزی جدا از خصوصیات آتشگیری و سوختن بوده
و علاوه بر زمان حریق در مواقع دیگر نیز خطرآفرین می باشد ، تمامی مواد و کالاها ، برای ذخیره شدن و نگهداری در انبارها ، دسته بندی شوند .
نظر به اینکه نحوه تولید هر ماده ازلحاظ فیزیوشیمی ( شکل ، غلظت ، خلوص ، حلالیت و غیره ) در چگونگی ایجاد خطر ، مؤثر است
و ازطرفی نوع مصالح بسته بندی هرکالا ، درکاهش یا افزایش خطرات آن کالا بطور چشمگیر تاثیرگذار می باشد ، دسته بندی کالاها ی صنعتی ازلحاظ خطرات حریق مشکل می شود ،
با این حال در مواردی که قرار باشد مواد اولیه و خام با فرمولهای شیمیائی مشخصی درانبارها نگهداری شوند ، باید براساس خصوصیات مشترکشان ، آنها را دسته بندی نموده و با بکارگیری تمهیدات اصولی و کلی ، نظم و آرایش لازم طبق ضوابط برقرار گردد . (کپسول آتش نشانی مناسب منزل)
با ایمن عارفی در این مقاله همراه باشید و لذت ببرید.
استانداردهائی که در این خصوص تدوین شده مثل IMDG Code و NFPA Standards تمامی کالاهای صنعتی و مخاطره آمیز را برای حمل ونقل و نگهداری درانبارها ، در کلاسها وگروههائی به شرح زیر دسته بندی کرده اند : (کپسول آتش نشانی مناسب منزل)
کلاس I – کالاهای انفجار
این کالاها شامل مواد و اجناسی هستند که در آنها احتمال بروز انفجار وجود داشته و به لحاظ خطرات ویژه و گوناگونشان طبق ضوابط باید در انبارهای مخصوص نگهداری شوند .
نظر به اینکه خطرات آنها همیشه به محدوده هائی فراتر از انبارها گسترش می یابد ، موقعیت و محل احداث انبار آنها باید به تائید مقامات قانونی مسئول برسد .
کلاسهای II ، III و IV – مواد آتشزا و کالاهای سوختنی
این مواد وکالاها ، که به ترتیب شامل : گازها ، مایعات و جامدات آتشزا و سوختنی می باشند ، اکثرا” از ترکیبات آلی تشکیل می شوند و به هنگام آتشگیری با دود و شعله فراوان ، حریقهای بزرگ تولید می کنند (کپسول آتش نشانی مناسب منزل)
و هرچند که از بابت ایجاد خطرات ویژه و بکارگیری تاکتیکهای آتش نشانی ، مسائل و مشکلاتی نامعلوم ندارند ، معهذا اطفاء حریق آنها معمولا طولانی می شود ،
مخصوصا درمواقعی که پیشتر به مقدار سوخت شرکت کننده در حریق توجه لازم نشده باشد .
جهت اعمال تاکتیکهای مناسب وکنترل نمودن حریق ، دسته بندی فرعی این کالاها ، و جدا انبار کردن آنها از کالاهای اکسیدکننده ( کالاهای کلاس V ) امری ضروریست .
کلاس V – مواد وکالاهای اکسیدکننده
این گروه کالاها به لحاظ خاصیت اکسیدکنندگی و تولید اکسیژن به هنگام حریق ، با به آتش کشیدن مواد و اجناس مجاور ، باعث تشدید حریق می شوند و هرچند که برخی از آنها خود ، سوختنی نیستند ،
باید جداگانه انبار شوند . بعضی از این مواد ، چنانچه خاصیت بی ثباتی هم داشته باشند مانند بسیاری از ترکیبات نیترات آمونیوم با ازهم گسیختگی ناگهانی مولکولهایشان تولید انفجارمی کنند . (کپسول آتش نشانی مناسب منزل)
کلاس VI – کالاهای سمی
کالاهای سمی ، صرفنظر از دیدگاه ایمنی عمومی ، ازبابت آتش گیری و چگونگی بکارگیری تاکتیکهای آتش نشانی ، باید جداگانه انبار شوند چراکه هنگام بروز حریق و یا انفجار ، اثراتی ازخود برجا می گذارند که برای اشخاص منطقه و مأموران آتش نشانی مرگ آفرین خواهد بود .
با مجزا کردن کالاهای سمی ، ماموران آتش نشانی با آگاهی به نوع خطر و نحوه انبارداری ، می توانند در هر مورد تدابیر خاص آن مورد را بکار گیرند .
برای کالاهای سمی سوختنی و غیر سوختنی باید دو انبار جداگانه در نظر گرفت وجمع آوری آبهای حاصله از اطفاء ، و اجناس آلوده شده پس از عملیات همواره مد نظر باشد
کلاس VII – کالاهای رادیواکتیو
این مواد نیز مانند کالاهای کلاس یک ، دارای انبارهای ویژه هستند و خطرات آنها ، از محدوده انبارها فراتر می رود و بنابراین انتخاب موقعیت و محل واحداث انبار آنها باید با تائید مقامات قانونی مسئول صورت گیرد
کلاس VIII – مواد واکنش کننده درمقابل آب و هوا ، بی ثبات و فرار و خورنده وسوزاننده
کالاهای دسته بندی شده در این گروه گوناگون هستند : موادی که بمرور زمان در مجاورت برخی کاتالیزورها و یا حتی خودبخود در شرایط معمول ، به ترکیبات دیگری تبدیل شده ،
در آتش سوزیها به یکباره تغییر ماهیت داده و ترکیبات جدیدی تولید می کنند که نتیجتا” از دیدگاه حفاظت از حریق ، برای نگهداری آنها تمهیدات مخصوص لازم است . (کپسول آتش نشانی مناسب منزل)
موادی که در اثر برخورد با آب و یا هوا ، مقدار متنابهی حرارت تولید کرده و در آتش سوزیها دارای خطرات ویژه هستند واگر خاصیت سوختن هم داشته باشند ( مانند تری الکیلهای آلومینیوم ) احتمال خودبخود آتش گیری خواهند داشت
و چنانچه غیر سوختنی باشند ( مانند سود سوزآور ) با حرارتی که در اثر واکنش تولید می کنند می توانند کالاهای نگهداری شده درمجاورشان را مشتعل کنند .
موادی مانند اغلب اسیدها و بازها که بر بافتهای زنده اثرات مخرب دارند . هرچند ، برخی از این مواد می توانند جزو اکسیدکننده ها و یا منفجر شونده ها نیز محسوب شوند ،
ولی بخاطر تولید گازهای سوزا و ایجاد جراحات و صدمات تنفسی درحریق ، بکارگیری تدابیر ویژه ای برای آنها ضروریست .
البته بسیاری از کالاهای صنعتی و مخاطره آمیز ممکن است خصوصیات دو یاچند گروه را داشته باشند و نتوان کلاس آنها را به درستی تشخیص داد ، اما نحوه دسته بندی همواره براساس خطر غالب ، صورت می گیرد .
مثلا” پراکسید بنزل ، هرچند بسته به درجه غلظت اش می تواند در گروه کالاهای واکنش کننده قرار گیرد ، ولی جزو کالاهای سوختنی محسوب شده است و همینطور کود شیمیائی (نیترات آمونیوم) اگر چه جزو مواد اکسیدکننده دسته بندی می شود ، دارای خصوصیات کالاهای انفجاری هم هست .
بدون دیدگاه