آشنایی با آتش _ حریق یا آتش عبارت است از یک سری عملیات شیمیایی و اکسیداسیون سریع حرارت زای مواد قابل اشتعال، که معمولا به صورت گرما و شعله ظاهر می گردد. وقوع هر آتش نیاز به زمینه های فیزیکی و شیمیایی محل وقوع دارد. (شارژ کپسول آتش نشانی)
اصولا عوامل موثر در ایجاد آتش سوزی متعدد می باشد ولی برای ایجاد آتش وجود ۴ عامل زیر که به هرم آتش معروف است ضروری بوده و در صورت حذف حداقل یکی از آن ها ادامه حریق ممکن نیست.
این عوامل شامل: اکسیژن، حرارت، ماده سوختنی (مواد قابل اشتعال) و واکنش های زنجیره ای می باشند.
با ایمن عارفی در این مقاله همراه باشید و لذت ببرید.
آتش چیست
آتش یک فعل و انفعال سریع مواد سوختنی با اکسیژن هوا (اکسیداسیون)، همراه با نور و حرارت میباشد. البته تنها اکسیداسیون موادی (ترکیب ماده با اکسیژن) که نور و حرارت به همراه داشته باشند حریق نامیده میشود.
بنابراین اکسید شدن فلزات مثل زنگ زدن آهن که فاقد نور و حرارت میباشد حریق نامیده نمیشود. تا چندی پیش دانستههای بشر برای داشتن یک حریق سه چیز را نیازمند میدانست:
یکی از این عوامل سوخت است که عبارت است از هرگونه مادهای که بسوزد و در نتیجه سوختن تغییر ماهیت بدهد، مثل سوختن چوب که پس از سوختن به خاکستر تبدیل میشود.
آشنایی با آتش _ عامل دیگر اکسیژن است که بطور آزاد در هوای تنفسی وجود دارد و حدود ۲۱ درصد از حجم هوا را تشکیل میدهد و تنها گازی است که در حریق مصرف میشود و در صورت نقصان اکسیژن هیچ گونه حریقی دوام نخواهد داشت. (شارژ کپسول آتش نشانی)
حرارت یا درجه حرارت لازم برای انجام اکسیداسیون مواد سوختنی با اکسیژن نیز یکی دیگر از عوامل موثر تشکیل دهنده حریق میباشد
آتش چیست و چگونه به وجود می آید؟
برای درک واکنش های شیمیایی مورد نیاز برای تولید آتش بهتر است سفری به دنیای گذشته داشته باشیم:
فرض کنید یک انسان اولیه هستید که حدود چهار صد هزار سال قبل در غار خودتان زندگی می کنید و جزو اولین کسانی هستید که توانسته اید آتش درست کنید!
شما گرسنه اید، به جنگل می روید و مواد غذایی مورد نیاز خودتان را پیدا می کنید، در راه برگشت هم چند شاخه و چوب خشک برای روشن کردن آتش جمع می کنید اما خوب می دانید که آتش به چیزهای دیگری هم نیاز دارد.
اکسیژن یکی از عناصر ضروری برای تولید آتش است و خوشبختانه هوایی که در آن نفس می کشید دارای مقدار زیادی اکسیژن است اگرچه در آن زمان این موضوع را نمی دانستید!
مورد ضروری دیگر گرما است، در زمانی که شما زندگی می کنید هنوز کبریت اختراع نشده و شما فهمیده اید که برای تولید گرما باید دو چوب را به سرعت به هم بمالید
زیرا مالش باعث ایجاد اصطحکاک شده، چوب ها گرم می شوند و گرما همه مولکول های داخل چوب را به جنب و جوش می اندازد.
وقتی قسمتی از چوب به اندازه کافی داغ شود و مولکول ها به حدی حرکت کنند که از هم دور شوند شما می توانید دود حاصل از آن را ببینید.
ادامه
دود در واقع حاصل حرکت مولکول ها است که به صورت گاز از داخل چوب به بیرون فرار می کنند. (شارژ کپسول آتش نشانی)
تا این مرحله هنوز آتش درست نشده و نیاز به گرمای بیشتری است، شما به مالیدن هر چه بیشتر چوب ها به هم ادامه می دهید و سرانجام مولکول های گازی چوب به قدری داغ می شوند که به اکسیژن داخل هوا رسیده و به آن ها می پیوندند.
یک واکنش شیمیایی رخ می دهد که باعث تولید مولکول های جدیدی به نام آب و دی اکسید کربن شده و گرما و نور هم همزمان به وجود می آید.
تا این جا توانستید شعله کوچک آتش درست کنید و از مالیدن چوب ها دست بر می دارید، سپس شاخه های چوب بیشتری روی شعله آتش قرار می دهید تا گرما باعث دور شدن هر چه مولکول های موجود در چوب شده و گازهای بیشتری تولید شود.
برای این که آتش بزرگ تر شود باید اتفاق دیگری هم رخ دهد. وقتی گازها چوب را ترک می کنند آن چه باقی می ماند زغال چوب است، به مرور که آتش داغ تر می شود زغال چوب هم با اکسیژن ترکیب و نور و گرمای بیشتری ایجاد می شود.
حالا دیگر آتش به قدری بزرگ شده که می توانید غذای خودتان را روی آن بپزید. بعد از پختن غذا و پس از این که آتش کامل بسوزد خاکستر آن به جا می ماند، خاکستر به موادی گفته می شود که در آتش نمی سوزند.
بعد از خاموش شدن آتش، هیچ نور و گرمایی وجود ندارد و شما کاری به جز خوابیدن ندارید، اما حداقل دیگر گرسنه نیستید! (شارژ کپسول آتش نشانی)
بدون دیدگاه