لوزی خطر - آشنایی با لوزی خطر - ایمن عارفی
لوزی خطر

لوزی خطر


امروزه تولید مواد شیمیایی به دلیل کاربرد های فراوانی که در صنایع مختلف و زندگی روزمره دارد ُروز به روز در حال افزایش است.این گستردگی در مصرف مواد شیمیایی قطعا خطراتی را نیز به همراه خواهد داشت.

از این رو متخصصان این حوزه در جهت آگاهی بیشتر مصرف کنندگان این محصولات کاربردی اما خطرناک تدابیری اندیشیده اند تا خطرات احتمالی را تا حد زیادی کاهش دهند. (شارژ کپسول آتش نشانی)

اولین گام در این راستا چاپ دفترچه های راهنما در کنار محصولات است تا نکات ایمنی در رابطه با محصول به همراه محصول در اختیار مصرف کننده قرار گیرد. از دیگر اقدامات فعالان این حوزه طراحی لوزی خطر یا nfpa است که در ادامه مقاله به آن خواهیم پرداخت.

با ایمن عارفی در این مقاله همراه باشید و لذت ببرید.

لوزی خطر nfpa چیست؟

با توجه به گسترش تنوع استفاده از مواد شیمیایی و خطرناک در صنایع، که به طور چشمگیری در جهان صنعتـی رو به افزایش است لزوم آشنایی همگان با این مواد و خطرات آن‌ها را آشکار می سازد.

تولید کنندگان مواد شیمیایی به منظور آگاهی مصرف کنندگان از خواص و خطرات آن‌ها مـوظفند نکات ایمنی و خطرات بهداشتی تولیدات خود را در بروشورها و دفترچه های راهنما چاپ کنند و در اختیار مصرف کنندگان قرار دهند.

همچنین باید بر روی بسته بندی ها، نشانه‌های اختصاری در مورد خطرات محتویات قید شود. این نشانه‌ها در سطح جهانی شناخته شده است و میزان شدت خطرات مواد را مشخص می کند. به این ترتیب مصرف کنندگان در یک نگاه می توانند اطلاعات اولیه را در مورد آن کسب کند.

جهت آشنایی با خطرات اشتعال پذیری ،خطرات واکنش پذیری ، انجمن حفاظت در برابر حریق امریکا (NFPA) استانداردی را تدوین کرده است که به لوزی خطر مشهور است. کد این استاندارد NFPA 704 است. (شارژ کپسول آتش نشانی)

لوزی خطرات که بر اساس این استاندارد طراحی شده است روشی بین المللی برای شناسایی خطرات مربوط به یک ماده شیمیایی خاص است تا پرسنل بخش با استفاده از اطلاعات آن دچار صدمه و آسیب نشوند.

کلیه اطلاعات مربوط به خطرات مواد شیمیایی بطور اختصار در یک شکل چهار گوش یا لوزی خطر چاپ می‌شود این لوزی به چهار قسمت تقسیم و هر کدام با رنگ خاصی که مشخص کننده نوع خطر است مشخص می‌شود.

برای مشخص کردن میزان شدت وضعف هرکدام از این خطرات برای هر لوزی اعداد صفر تا چهار تعریف شده است این اعداد برای هر نوع خطر بطور جداگانه تعریف شده است و افراد را از نوع و شدت خطر مواد آگاه می‌سازد.

بخش‌های این لوزی که در زبان انگلیسی به آن Hazard Diamond گفته می‌شود عبارت‌اند از:

بخش بالایی که به رنگ قرمز است: قابلیت اشتعال و حریق
بخش راست که به رنگ زرد است: واکنش‌پذیری و انفجار
بخش چپ که به رنگ آبی است: خطرات بهداشتی
بخش پایین که به رنگ سفید است: خطرات خاص

حال این پرسش مطرح می‌گردد که نحوه عملکرد لوزی خطر چگونه است؟

پیش‌ازاین گفتیم که طراحی این لوزی برای ساده‌تر شدن کار است و همان‌گونه که در تصویر می‌بینید به خاطر سپردن چهار بخش به‌مراتب ساده‌تر از به خاطر سپردن خطرات همه مواد است.

روش کار این جدول به این شکل است که خطرات هر بخش (به‌جز بخش سفید) از صفرتا چهار (پنج درجه) شماره‌گذاری شده‌اند که عدد صفر کم‌خطرترین و عدد چهار نشان‌دهنده پرخطرترین است.

وقتی این جدول برای یک ماده شیمیایی در نظر گرفته می‌شود در هر بخش از این لوزی یک عدد نمایش داده می‌شود. در ادامه نمونه‌ای از جدول پرشده برای گوگرد با فرمول شیمیایی S ارائه می‌گردد. (شارژ کپسول آتش نشانی)

قرمز = قابلیت اشتعال و حریق

درجه صفر: مشتعل نمی‌شوند؛ مانند اسید نیتریک

درجه ۱:  قبل از اشتعال باید حرارت ببینند؛ مانند گلیسیرین، سولفور، روی

درجه ٢: مایعاتی که جهت مشتعل‌شدن باید مقداری حرارت ببینند و جامداتی که تولید بخورات قابل اشتعال می‌نماید؛ مانند اسید استیک، نفتالین، فرم آلدئید

درجه ٣: مایعاتی که تقریباً در حرارت نرمال مشتعل می‌شوند؛ مانند هیدروکسید امین، فسفر سفید

درجه ۴: گازهای شدیداً قابل اشتعال و مایعات بسیار فرار قابل اشتعال مانند سولفید هیدروژن، اسید پیکریک

آبی = خدمات بهداشتی

درجه صفر: موادی که تحت شرایط حریق نیز خطری برای سلامتی تولید نمی‌کنند؛ مانند برنز، فسفر قرمز

درجه ١: خطرات کمی برای سلامتی دارند؛ مانند کلسیم Ca

درجه ٢: برای سلامتی خطرناک هستند؛ مانند اکسید اتیلن C2H4O، نفتالین C10H8

درجه ٣: خطرات فوق‌العاده برای سلامتی دارند؛ مانند سولفید هیدروژن H2S، هیدروکسید سدیم NaOH

درجه ۴: مقدار کمی از بخورات آن‌ها می‌تواند سبب مرگ شود؛ مانند هیدروژن سیانید

زرد = واکنش پذیری و انفجار

درجه صفر: موادی که در حالت عادی حتی در شعله پایدار هستند و با آب واکنش نمی‌دهند؛ مانند زغال چوب

درجه ١: موادی که در حالت عادی پایدار بوده ولی در حرارت و فشار بالا ممکن است ناپایدار شوند و با آب واکنش نموده انرژی آزاد نماید ولی نه بشدت؛ مانند روی (شارژ کپسول آتش نشانی)

درجه ٢: موادی که در حالت عادی ناپایدار بوده و تغییرات شیمیایی یافته ولی منفجر نمی‌شود؛ مانند سدیم

درجه ٣: موادی که قادر به تجزیه یا واکنش انفجاری بوده ولی جهت این عمل به چاشنی یا حرارت کافی نیاز دارند؛ مانند فلوئور

درجه ۴: موادی که در حرارت و فشار معمولی قادر به تجزیه یا واکنش انفجاری است؛ مانند اسید پیکریک

لوزی خطر

لوزی خطر

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خانهفروشگاهخرید